Omgekeerde genderkloof

De gelijkstelling tussen mannen en vrouwen: het blijft behelpen. Zeker als we het in mondiaal perspectief zien. Nog altijd hebben vrouwen het in de wereld veel moeilijker dan mannen en lopen ze achter op rechten en mogelijkheden. Vreemd waar die achterstelling vandaan komt. Of beter gezegd, waarom die zo lang blijft voortbestaan. Met pure prestaties kan het niet te maken hebben. Want op een aantal gebieden doen vrouwen het steevast beter dan mannen. Wanneer het om geletterdheid gaat bijvoorbeeld. Daarin presteren vrouwen beter dan mannen. Vrouwen zijn ook over het algemeen minder laaggeletterd dan mannen. Dat geldt zeer zeker in Europa, ook in Nederland. Bij de laatste Nederlandse PIAAC cijfers kwam dat weer mooi naar voren. Vrouwen komen gemiddeld op 280,7 punten uit en mannen op 274,4.

Hoe dat verschil ontstaat? Om te beginnen lezen vrouwen meer dan mannen, en dat betekent dat ze als vanzelf meer oefenen. En dat begint al op vroege leeftijd. Vrouwen lezen niet alleen meer boeken, ze zijn ook vaker een koper van een boek. Ze lezen ook dikkere boeken en zijn vaker "leesverslaafd".

De verschillen zijn dusdanig groot, dat je haast van een omgekeerde genderkloof kunt spreken.

Het televisieprogramma Hart van Nederland deed in het kader van de Boekenweek een onderzoek naar het leesgedrag onder haar panelleden. Twee derde daarvan las de afgelopen tijd een of meer boeken. Maar dat was niet gelijk verdeeld over de geslachten: het ging om 74 procent van de vrouwen tegenover 53 procent van de mannen.

Vrouwen lezen ook vaker dan mannen. Bijna een vijfde leest bijna dagelijks. Van de mannen is dat maar één op de tien.

Wát ze lezen verschilt ook. Beide genders lezen graag thrillers (het genre staat onbetwist op één), daarna splitsen de wegen zich. Vrouwen lezen het liefst romantische boeken of waargebeurd. Mannen lezen liever over geschiedenis, politiek of wetenschap. Hoe cliché ook: vrouwen gaan voor gevoel en emoties, mannen meer voor de feiten.

Overigens leest dus lang niet iedereen: een vijfde van de Nederlanders heeft al langer dan 5 jaar geen boek gelezen, één op de tien zelfs al meer dan 20 jaar niet. Nog eens 3 procent geeft eerlijk aan nog nooit een boek te hebben gelezen.

De zwakste groep zijn dus duidelijk de mannen en de jongens, En dat verschil treedt al vroeg op. Op de basisschool gaat het lezen nog een beetje gelijk op, maar daarna, in de puberteit, komt de klad er in. Of het aan hormonen ligt, de grotere behoefte aan fysieke activiteiten en grenzen verkennen, of dat er een tekort is aan specifieke boeken voor hen als groep is onduidelijk, maar feit is dat jongens en jonge mannen al vanaf de adolescentie opgeven. En daar doen we tot dusver nog niet veel tegen. Vreemd, want voor hen als groep die straks de grootste is op het gebied van laaggeletterdheid, zou extra preventie en leesbevordering juist wenselijk zijn.

Misschien zouden we kunnen beginnen met het laaghangende fruit: door eerst eens het boekenaanbod te vergroten voor hen. In onze buurlanden zijn daar activiteiten voor gestart die hier ook navolging verdienen. Zo is er bij onze oosterburen een website die docenten in het onderwijs te zien geeft welke boeken nu juist voor die opgroeiende jonge mannen geschikt zijn. Een site die neutraal is als het gaat om genderideologie, maar die aantoont dat jongens soms andere boeken willen lezen dan meisjes. Een lofwaardig streven, dat ook in Nederland navolging verdient.

De ene genderkloof met de andere bestrijden is tenslotte wat niemand wil.