Uit internationaal onderzoek blijkt dat het aantal volwassenen die moeite hebben met lezen en schrijven toeneemt in Nederland. Dit staat in het onlangs gepubliceerde Nederlandse Letterkunde (volume 27, nummer 1): een bundel van wetenschappelijke artikelen rondom leesbevordering en laaggeletterdheid. Eén van de opgenomen artikelen is die van Mia Stokmans, getiteld: Meeleesclubs voor laaggeletterde volwassenen: een toepassing van het leeshongermodel. Hierin komt het belang van meeleesclubs aan de orde voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.
Meeleesclub als stimulering voor leesbevordering
De groep mensen die lezen lastig vindt, wil volgens Stokmans wel een leesvaardigheid ontwikkelen, maar vindt dat lastig. Dat komt omdat lezen voor hen gepaard gaat met negatieve gevoelens als schaamte en frustratie. Daarbij hebben deze mensen nog niet de motivatie, kennis of vaardigheden om een interessant boek te vinden. En/of ze missen de sociale steun van hun omgeving om te beginnen met lezen én het vol te houden. Dit suggereert dat een oplossing hiervoor gevonden kan worden in het organiseren van leesinterventies op het gebied van sociale processen. Kortom: om mensen te motiveren in het vinden van interessante boeken hebben ze de sociale steun van buitenaf nodig. Denk hierbij aan het praten over leesbelevingen en het aangeraden worden van leesmateriaal. Dit artikel illustreert hoe zo’n sociale activiteit om leesbevordering te stimuleren eruit zou kunnen zien, met als voorbeeld: de meeleesclub.
Vier onderwerpen worden behandeld:
- Hoe meeleesclubs het tegenzin in lezen kunnen verminderen
- Hoe meeleesclubs mediëren in sociale processen waaronder het zoeken van informatie, het kiezen van een boek, het lezen van een boek en het bespreken van een boek
- Hoe meeleesclubs kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een leesgewoonte
- Het belang van een sociaal steunnetwerk voor alle lezers
Volgens het artikel kan een meeleesclub helpen bij het opdoen van positieve ervaringen tijdens het doorlopen van een leescirkel: ‘De meer ervaren voorlezer, de stimulerende ander, kiest een interessante, niet te moeilijke tekst, leest deze voor en begeleidt de discussie over de tekst. De positieve ervaringen zijn niet alleen direct gerelateerd aan de persoonlijke interpretatie van het verhaal, maar volgen ook uit de discussie met anderen en het gevoel een bijdrage te kunnen leveren aan de groep. De positieve ervaringen worden bereikt door middel van (interactief) meelezen en het discussiëren over de (persoonlijke) betekenis van woorden, passages en het verhaal.’
Begin je eigen meeleesclub
Bij Eenvoudig Communiceren moedigen we het opzetten van een meeleesclub sterk aan. We schreven er zelfs een handleiding over, getiteld Iedereen leest mee. Dit is een handleiding voor meeleesclubs, waarin het belang van meeleesclubs voor laaggeletterden wordt uitgelegd. Ook leer je hoe je zo’n meeleesclub opzet, hoe een meeleesclub werkt, welke deelnemers geschikt zijn voor de meeleesclub en uiteraard lees je ook welke boeken geschikt zijn om te bespreken tijdens de meeleesclub. Dus: organiseer jij graag een meeleesclub voor mensen die lezen lastig vinden? Gebruik dan dit boek als je startpunt!