‘Het is erg’, schrijft Kees Vernooy van Effectief taal- en leesonderwijs, op de website van Didactiek Nederlands. Het is zijn reactie op de resultaten van het PISA-onderzoek uit 2018. Vernooy is bepaald niet tevreden over de vorderingen op gebied van leesvaardigheid in Nederland. ‘Een ramp voor de samenleving.’
PISA, hoe zat het ook alweer?
Zoals in het PISA-onderzoek 2018 naar voren kwam, lezen jongeren geen boeken meer. Of, nu ja, nauwelijks meer. In elk geval niet vrijwillig.
Dat geldt niet alleen voor jongeren met een leeshandicap. Ook jongeren die klaargestoomd worden voor de universiteit lezen niet graag. Nu is voor die laatste groep het belang van lezen evident: zonder leesvaardigheid geen universitaire opleiding. En zonder universitaire opleiding geen hoge functie in het werkende leven. Voor deze jongeren is een plan van aanpak uitgezet. Leesvaardigheid wordt bevorderd door gelaagde teksten uit te kiezen, en met leerlingen te praten over symboliek en onderliggende betekenissen. Maar wat te doen met de jongeren die geen hoog geschoolde opleiding (gaan) volgen? Voor hen is leesvaardigheid een pure noodzaak om te kunnen functioneren in de maatschappij. Hoe gaan we daarmee om?
Leesmotivatie
In het plan van aanpak dat gericht is op leesmotivatie van jongeren, zijn de Nederlandse bewinds-lieden volgens Vernooy ‘vergeten’ dat een kwart van onze 15-jarigen niet alleen vanwege gebrek aan motivatie een verhoogd risico loopt op laaggeletterdheid, maar ook vanwege onvoldoende lees-vaardigheid. Hij haalt twee onderzoeken aan waaruit blijkt dat het niveau van leesvaardigheid na groep zes stagneert. De jeugd moet dus eigenlijk vanaf groep 6 van de basisschool geholpen worden om een betere lezer te worden, naast het huidige beleid om 15-jarigen te motiveren. Om daar een handje bij te helpen geeft Eenvoudig Communiceren niet alleen jongerenromans uit, maar ook boeken voor tieners van 10-13 jaar. Heb je bijvoorbeeld onze serie Het talent van… al eens bekeken?
Vernooy stelt kritisch vast dat veel leesbevorderingsprogramma’s vooral ‘stichting Lezenachtig’ genoemd kunnen worden, sinds de PISA-resultaten uit 2018 bekend zijn. Met een keer per jaar aan een programma van bijvoorbeeld Stichting Lezen meedoen, schep je in je school in elk geval geen leescultuur. Daarvoor moet je iedere dag lezen. Of, zoals onze directeur Ralf Beekveldt zegt: ‘Leren lezen is leeskilometers maken.’ En dat krijg je alleen voor elkaar als je er een beetje schik in hebt. Eenvoudig Communiceren zet zich ervoor in om dat te bereiken, al 25 jaar. Op 19 maart is onze volgende jubileumviering, bij boekhandel Scheltema op het Rokin in Amsterdam. Met als thema het bevorderen van leesplezier onder tieners en jongeren. Het belooft weer een interessante avond te worden waarin onze gasten o.a. in de gelegenheid zijn met Vernooy in debat te gaan. Zien we je daar?
25 jaar Eenvoudig Communiceren
Dit jaar bestaat Eenvoudig Communiceren 25 jaar! Voor veel mensen zijn 'gewone' boeken veel te moeilijk. Daarom maakt uitgeverij Eenvoudig Communiceren romans en werkboeken in eenvoudig Nederlands. Door een eenvoudigere verhaalstructuur, kortere zinnen, grotere letters, eenvoudigere grammatica en makkelijkere woorden. Zo kunnen jongeren en volwassenen die moeite hebben met lezen opeens wél een boek uitlezen. Dat geeft zelfvertrouwen en brengt het plezier in lezen terug.
Volg Eenvoudig Communiceren via Twitter, LinkedIn, Instagram en Facebook