Je zou denken dat ik na al die jaren zo langzamerhand niet meer schrik van berichten over de slechte taalvaardigheid van in dit geval leerlingen in het voortgezet onderwijs. Dat ik eelt op mijn ziel heb als het om dit thema gaat.

En dan verschijnt er kortgeleden in de Volkskrant een alarmerend betoog van Sezgin Cihangir, directeur van het Nederlands Mathematisch Instituut, waardoor ik me toch even in mijn ochtendkoffie verslik. Hij vraagt zich af hoe het komt dat Nederlandse kinderen zo slecht lezen en rekenen, volgens hem een ‘stille ramp’ waar veel te weinig aandacht voor is.

Grote woorden, maar naar mijn idee terecht. Het klopt dat het laatste PISA-rapport over de prestaties van leerlingen opvallend weinig aandacht heeft gekregen. Het lijkt erop of de boodschap dat we in hoog tempo achteruitkachelen ten opzichte van andere landen voor kennisgeving wordt aangenomen. De overheid spreekt zoete woorden en komt met boterzachte voornemens, en dat was het dan wel weer.

Cihangir windt zich daarover op en daar kan ik me wel iets bij voorstellen. Want hoe is het mogelijk dat we zoveel geld en zoveel energie steken in de aanpak van laaggeletterdheid (en –gecijferdheid, een minstens net zo groot probleem) en dan toch alleen maar matige resultaten zien, zeker bij de jeugd.

De onontkoombare conclusie, die Cihagin dan ook trekt, is dat we iets verkeerd doen. Hij kijkt daarbij naar het onderwijs, dat - ondanks de oproep van Jeroen Dijsselbloem om het met rust te laten - nog steeds zucht onder een voortdurende Haagse vernieuwingsdrift.

Daarbij sneuvelt de rol van de leraar als degene die zijn leerlingen de basisvaardigheden bijbrengt. Kinderen worden feitelijk aan zichzelf overgelaten. Zelfredzaamheid in het leren, heet dat. Voor de slimmeriken is dat geen ramp, die zoeken zelf hun weg wel. Vrijheid blijheid. Maar juist leerlingen die hulp en begeleiding nodig hebben laten we met deze omarming van de ‘eigen verantwoordelijkheid’ in de steek. Dat ligt overigens niet aan de leerkrachten. Die worden aan handen en voeten gebonden de wei ingestuurd.

Het lerarentekort domineert al jaren de discussie over het onderwijs. Wat we echter nodig hebben zijn docenten die niet in de weg gezeten worden door de volgende mode in onderwijsland met een stapel instructies vanuit Den Haag, maar leraren die gewoon voor de klas staan en hun eigen programma mogen volgen, en die een kind dat daar behoefte aan heeft echt verder helpen.

25 jaar Eenvoudig Communiceren
Dit jaar bestaat Eenvoudig Communiceren 25 jaar! Voor veel mensen zijn 'gewone' boeken veel te moeilijk. Daarom maakt uitgeverij Eenvoudig Communiceren romans en werkboeken in eenvoudig Nederlands. Door een eenvoudigere verhaalstructuur, kortere zinnen, grotere letters, eenvoudigere grammatica en makkelijkere woorden. Zo kunnen jongeren en volwassenen die moeite hebben met lezen opeens wél een boek uitlezen. Dat geeft zelfvertrouwen en brengt het plezier in lezen terug.

Volg Eenvoudig Communiceren via Twitter, LinkedIn, Instagram en Facebook