Er zijn grote zorgen over de gevolgen op de lange termijn van de lockdown en het noodgedwongen onderwijs op afstand. Hoe goed bedoeld ook, het is zonneklaar dat les krijgen via internet, of van daartoe niet formeel gekwalificeerde ouders, nooit het niveau kan bereiken van wat de school in normale omstandigheden biedt. School noch ouders valt hier veel te verwijten, die krijgen dit ook zomaar ineens op hun bord.

 

Kinderen die toch wel kunnen meekomen, en een rustig huis hebben met voldoende plek om te leren en huiswerk te maken, zullen relatief weinig achterstand oplopen. Het zal wat inspanning vergen, maar zo’n kleinere achterstand kan relatief eenvoudig worden weggewerkt.

Dat ligt anders voor kwetsbare kinderen, die thuis die ruimte niet hebben, en die het nu moeten doen zonder begripvolle ervaren docenten die hen bij de hand nemen en de weg wijzen. Het gevolg van deze ongelijke situatie is dat de verschillen tussen leerlingen onderling nog groter gaan worden.

 

Deskundigen wijzen er nu al op dat deze lockdown een hele generatie scholieren gaat raken. Dat is slecht nieuws, zeker als we ons beseffen dat daar een groep bij zit die al met serieuze achterstand begint. Te vrezen valt ook dat alle inspanningen die werden gepleegd om de zwakkere leerlingen erbij te houden - denk aan extra handjes in de klas, remedial teaching en huiswerkbegeleiding - nu even wat minder aandacht krijgen. Daarom is het ‘Nationaal programma voor het onderwijs om alle achterstanden weg te poetsen’ na Covid-19, waarmee demissionair minister Slob vorige week kwam, niet alleen een goed, maar zelfs een zeer noodzakelijk streven.

 

Dat het in deze situatie lastig is om de strijd tegen de ontlezing tegen te gaan zien we ook in het boekenvak. Nog niet eens zo lang geleden ging het daar veel over leesbevordering, nu lijkt het overleven van de fysieke boekhandel het doel. Koop lokaal, ook digitaal. Zeker ook belangrijk, maar laten we de aspirant-lezers dan ook alle steun geven om uit te groeien tot een gewaardeerde klant van die boekhandel. Anders is er straks geen leesbevorderingsoffensief of nationaal programma groot genoeg om de kloof nog te dichten.